കുട്ടികളുടെ സംരക്ഷണത്തിന് മാതൃകയായി ജില്ലയില്‍ ചൈല്‍ഡ്‌ലൈന്‍ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് രണ്ട് പതിറ്റാണ്ട് തികയുന്നു. സംസ്ഥാനത്ത് ഗ്രാമീണ മേഖലയിലെ ആദ്യ ചൈല്‍ഡ്‌ലൈനാണ് ജില്ലയില്‍ തുടങ്ങിയത്. 2002 സെപ്തംബര്‍ 12 നാണ് അരക്ഷിതരായ കുട്ടികളുടെ സഹായത്തിനായി ദേശീയതലത്തില്‍ തുടങ്ങിയ 1098 എന്ന ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ നമ്പര്‍ വയനാട്ടില്‍ പ്രബല്യത്തില്‍ വന്നത്. അതുവരെ രാജ്യത്തെ ഏതാനും നഗരപ്രദേശത്തു മാത്രമായിരുന്നു ഈ സേവനം ലഭ്യമായിരുന്നത്. 2002 ല്‍ കേന്ദ്ര സാമൂഹ്യ നീതിശാക്തീകരണ മന്ത്രാലയവും 2006 മുതല്‍ കേന്ദ്ര മാതൃശിശു വികസന മന്ത്രാലയവുമാണ് പദ്ധതിയ്ക്ക് നേതൃത്വം നല്‍കുന്നത്.

മാതൃകയായി സേവനം

തദ്ദേശസ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി ചേര്‍ന്നു ചൈല്‍ഡ്‌ലൈന്‍ പ്രവര്‍ത്തി ക്കുന്നതിനുള്ള ആദ്യ നടപടികളും വയനാട്ടില്‍ നിന്നാണ് തുടങ്ങിയത്. സംസ്ഥാനത്ത് തിരുവനന്തപുരം, കൊച്ചി കോര്‍പ്പറേഷന്‍ പരിധിയിലും കോഴിക്കോട് നഗരസഭയിലും മാത്രമായിരുന്നു അക്കാലത്ത് ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ പ്രവര്‍ത്തിച്ചിരുന്നത്. വിദ്യാലയങ്ങള്‍, കുട്ടികളുടെ കൂട്ടായ്മകള്‍, രക്ഷാകര്‍തൃ സമിതികള്‍ എന്നിവര്‍ക്ക് വ്യാപകമായി ബോധവല്‍ക്കരണ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ സംഘടിപ്പിച്ചും ജില്ലാഭരണകൂടം, വിവിധ സര്‍ക്കാര്‍-സര്‍ക്കാരേതര വകുപ്പുകളുടെ പിന്തുണയോടെയും ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ സേവനത്തെ കുറിച്ച് വ്യാപകമായ അവബോധം സൃഷ്ടിച്ചുമാണ് ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ പ്രവര്‍ത്തകര്‍ പരിമിതികളെ മറികടന്നത്. ഇതുവരെ നൂറുകണക്കിന് അരക്ഷിതരായ കുട്ടികള്‍ക്ക് സേവനമെത്തിക്കാന്‍ ചൈല്‍ഡ്‌ലൈന്‍ കഴിഞ്ഞു.

സംരക്ഷണം ബോധവത്കരണം

കുട്ടികള്‍ക്കായുള്ള ഇഷ്ടബാല്യം ക്യാമ്പുകള്‍, ഓപ്പണ്‍ ഹൗസുകള്‍, ജീവിത നൈപുണ്യ പരിശീലന ക്ലാസ്സുകള്‍, ജില്ലാ-സംസ്ഥാന -ദേശീയ തലങ്ങളില്‍ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന പരിപാടികളില്‍ ജില്ലയില്‍ നിന്നുള്ള കുട്ടികളുടെ പങ്കാളിത്തം ഉറപ്പാക്കല്‍, അടിയന്തിര സേവനങ്ങള്‍ എത്തിക്കല്‍ എന്നിവ ചൈല്‍ഡ് ലൈനിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാണ്. 2012 ല്‍ കുട്ടികളുടെ നേതൃത്വത്തില്‍ ജില്ലയിലുടനീളം പര്യടനം നടത്തിയ ‘നമ്പര്‍ 1098 ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ എക്സ്പ്രസ് ട്രെയിന്‍ ക്യാമ്പയിന്‍’, ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്-ബ്ലോക്ക്-ജില്ലാതല ഇഷ്ടബാല്യം ക്യാമ്പുകള്‍, 2018 ലും 2019 ലും വയനാട്ടില്‍ ഉണ്ടായ പ്രളയത്തിന്റെ ഭാഗമായി തുടങ്ങിയ ദുരിതാശ്വാസ ക്യാമ്പുകളിലെ കുട്ടികള്‍ക്കായി ജില്ലാദുരന്തനിവാരണ അതോറിറ്റിയുടെയും, ജില്ലയിലെ കൗണ്‍സിലര്‍മാരുടെയും സഹകരണത്തോടെ സംഘടിപ്പിച്ച സൈക്കോസോഷ്യല്‍ സപ്പോര്‍ട്ട് & ഹാപ്പിനസ് പ്രോഗ്രാം, കുട്ടികള്‍ക്കുള്ള പ്രളയ ദുരിതാശ്വാസ കിറ്റ് വിതരണം, കോവിഡ് ഹെല്‍പ്പ് ഡസക്ക്, ജില്ലയിലെ ശിശുസംരക്ഷണ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ കുട്ടികള്‍ക്കായി സംഘടിപ്പിച്ച ഉല്ലാസയാത്ര, ബാലവേല, ബാലഭിക്ഷാടനം എന്നിവക്കെതിരെയുമുള്ള ക്യാമ്പയിനുകള്‍, മനുഷ്യക്കടത്തിനെതിരെയുള്ള കര്‍മ്മപരിപാടികള്‍, പരിശീലനങ്ങള്‍, ബാലാവകാശ വാരാചരണം, ആദിവാസി മേഖലയില്‍ ഊരുതല ബാലസംരക്ഷണ സമിതി, ലഹരി ദുരുപയോഗത്തിനെതിരെയുള്ള കര്‍മ്മ പരിപാടികള്‍, ബാലസംരക്ഷണ പ്രവര്‍ത്തന ങ്ങള്‍ക്കായി സന്നദ്ധപ്രവര്‍ത്തകരെ സജ്ജരാക്കല്‍ തുടങ്ങിയവ ജില്ലാ ചൈല്‍ഡ്ലൈന്‍ കേന്ദ്രത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാണ്. പദ്ധതിയുടെ സഹായ സംഘടനയായി ജില്ലയില്‍ ജോയിന്റ് ആക്ഷന്‍ ഫോര്‍ ലീഗല്‍ ആള്‍ട്ടര്‍നേറ്റീവ്സ് – ജ്വാല പ്രവര്‍ത്തിച്ചുവരുന്നു.